enlaceZapatista

Εικόνες από γέφυρες αδύνατες ΙΙΙ Ένα Γράμμα.

Εικόνες από γέφυρες αδύνατες

ΙΙΙ

Ένα Γράμμα.

Αύγουστος του 2024.

Στην πραγματικότητα, το γράμμα είναι πολύ σύντομο. Έφτασε από την Κάουκα, της γεωγραφίας που ονομάζεται Κολομβία, με ένα αίτημα από τον αυτόχθονα αδελφό λαό Νάσα.[1] Νομίζω ήταν στα τέλη του 2022. Περιμένετε… ναι, έφτασε στις 31 του Οκτώβρη του 2022. Τα αδέρφια μας Νάσα ζητούσαν να διαδοθεί ένα άρθρο από την ιστοσελίδα των ζαπατίστας (enlacezapatista.org), δηλαδή να δημοσιευτεί εκεί.

Εγώ διάβασα το κείμενο με προσοχή, αντιπαρέθεσα τα δεδομένα και σκέφτηκα: «αν δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα, κανένας δε θα του δώσει σημασία. Και νομίζω ότι αυτό που τους ενδιαφέρει δεν είναι να έχουν πολλές “επισκέψεις”, αλλά όσα λέγονται εκεί να διαβαστούν και να γίνουν κατανοητά εδώ, στα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού. Θα κάνουμε λοιπόν κάτι καλύτερο από το να το δημοσιεύσουμε στην ιστοσελίδα των ζαπατίστας: θα το διαβιβάσω στην οργανωτική πολιτική διοίκηση των ζαπατίστας. Ας είναι αυτές και αυτοί που θα το αξιολογήσουν γι’ αυτό που είναι: μια γέφυρα αδύνατη». Γιατί «αδύνατη»; Τώρα θα δείτε:

Εκείνες τις μέρες, οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι διοικητές συζητούσαν και ανέλυαν διεξοδικά αυτό που ένα χρόνο αργότερα θα γινόταν γνωστό ως «Τα Κοινά» (El Común).

Οι συναντήσεις ήταν συχνές, έντονες και εξαντλητικές. Το γνωρίζω επειδή παρευρέθηκα σε πολλές από αυτές και από όσα μου έλεγε ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές.

Ήδη από τότε διαφαίνονταν «Τα Κοινά» στον ορίζοντα, αλλά εκείνη τη στιγμή βρίσκονταν στα ερωτήματα «Τι είμαστε;», «Πού βρισκόμαστε;», «Πού πάμε;»

Ο αντίκτυπος που είχε το λεγόμενο «Ταξίδι για τη Ζωή – Κεφάλαιο Ευρώπη» στον ζαπατισμό, έδινε τα αποτελέσματά του. Επί εβδομάδες, στις συναντήσεις της Επιτροπής και στις συνελεύσεις των κοινοτήτων, οι διάφορες αντιπροσωπείες που επισκέφθηκαν τις ποικίλες γεωγραφίες της Ευρώπης των αποκάτω και στα αριστερά, ενημέρωναν βασιζόμενες στις σημειώσεις τους.

Με και μέσω των αντιπροσωπειών, ο ζαπατισμός είχε διαπιστώσει την καταστροφή που η «νεωτερικότητα» και η «πρόοδος» παράγουν στις «αναπτυγμένες» περιοχές, τον κακώς αποκαλούμενο «δυτικό πολιτισμό» – που, παραδόξως, βρίσκεται ανατολικά από εμάς. Και είχαν βρει την ομοιότητα με τους, από κάθε άποψη, διαφορετικούς: η αντίσταση και η εξέγερση απέναντι στη Λερναία Ύδρα, το καπιταλιστικό σύστημα. Το όλον και τα μέρη.

Με τις λέξεις του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές, συντονιστή αυτού του κεφαλαίου του Ταξιδιού για τη Ζωή: «Η κατάσταση είναι γαμώ το κέρατό μου, πρέπει να βιαστούμε».

Ο απολογισμός ήταν ανησυχητικός:

Η επιταχυνόμενη διαδικασία της καταστροφής του κοινωνικού ιστού στο Μεξικό·

οι προφανείς αποτυχίες της εκλογικής αριστεράς (του «προοδευτισμού») όχι μόνο στο να μετασχηματίσει τα θεμέλια ενός εγκληματικού συστήματος, αλλά επίσης στο να το διοικεί ακόμη και με ένα μέτριο τρόπο (αναδεικνύοντας τη «διαφθορά» ως την πηγή και την αιτία όλων των κακών, αντί να τη βλέπει όπως είναι: μια συνέπεια… κι επίσης αποτυγχάνοντας στην καταπολέμησή της)· η «κατάληψη της Εξουσίας» –στην πραγματικότητα η αναρρίχηση στην κυβέρνηση με κάθε μέσο– δεν ήταν παρά μια αντικατάσταση του επιστάτη (αλαζονικός, υπερόπτης και αυταρχικός με την εργατιά και υποτακτικός και ταπεινός με τον τσιφλικά)·

οι όλο και πιο έντονες και τρομερές διαμαρτυρίες της φύσης απέναντι στους κατακτητικούς πολέμους του Κεφαλαίου·

η συντονισμένη προέλαση του λεγόμενου Οργανωμένου Εγκλήματος και των μεγα-πρότζεκτ·

η μετανάστευση και οι εκτοπισμένοι πληθυσμοί (οι ανεπτυγμένες χώρες χτυπημένες από τις συνέπειες των πολέμων και των πολιτικών κατάκτησης στα λεγόμενα «περιφερειακά» εδάφη)·

η ωμή και σαδιστική βία ενάντια στις γυναίκες και τους/τις άλλοες (η επιθετικότητα κατά του διαφορετικού ως μια νέα φανατική θρησκεία)·

τα παιδιά που μετατρέπονται σε αποδιοπομπαίοι τράγοι (το σύστημα θυσιάζει το μέλλον της ανθρωπότητας στο βωμό του κέρδους ·

η αναζωπύρωση των πολέμων για εθνικο-φασιστικούς λόγους·

η κανονικοποίηση της καταστροφής, η κατάρρευση λοιπόν,

όλα οδηγούσαν σε ένα τρομακτικό συμπέρασμα: αυτό που είχαμε προβλέψει και προειδοποιήσει πριν δεκαετίες (και που τότε υπήρξε αντικείμενο χλευασμών και περιφρόνησης), γινόταν πραγματικότητα.

Το μέλλον τού τότε είναι ήδη το παρόν.

Αλλά όλα αυτά τα γνωρίζετε ήδη. Αν πράττετε ανάλογα, είναι άλλο ζήτημα.

_*_

Επιστρέφοντας όμως στο γράμμα από την Κάουκα που ζητούσε τη διάδοση του κειμένου, έδωσα το γραπτό στον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές και του επέστησα την προσοχή σε ένα μέρος.

Ο Υποδιοικητής διάβασε το κείμενο και το υπογραμμισμένο μέρος, σήκωσε το βλέμμα και με ρώτησε: «Εσύ τους το είπες;». «Φυσικά και όχι», απάντησα, «δε γνωρίζω αυτούς τους αδερφούς». Ο Υποδιοικητής Μόι: «Είναι σα να βρίσκονταν στις συναντήσεις».

Και είναι ότι, στις συναντήσεις των προηγούμενων μηνών, η επιτροπή, η ζαπατιστική πολιτικο-οργανωτική διοίκηση, συζητούσε για τους «ισμούς».

Το υπογραμμισμένο μέρος του κειμένου λέει:

Στην πορεία μάθαμε ότι η φωνή που διδάσκει είναι η Uma Kiwe, η δική μας Μητέρα Γη, αυτή δείχνει το δρόμο και τις στρατηγικές… αν και δεν έλειψαν όσοι ήθελαν να λειτουργήσουν ως σύμβουλοι στη διαδικασία ή να δώσουν τη γραμμή. Υπήρξε μια στιγμή, το 2016, που η διαδικασία αποφάσισε να ανοίξει τις πόρτες της σε άλλους αγώνες για να συνομιλήσει και να τους κάνει ορατούς. Από εκείνη τη στιγμή άρχισαν να φτάνουν όλοι οι -ισμοί, και όλοι ήθελαν να επιβάλουν τη γραμμή τους ή να ευαγγελιστούν τη δική μας διαδικασία με τα δικά τους θεωρητικά περιεχόμενα.

Όλοι αυτοί οι -ισμοί, περιβαλλοντισμός, αναρχισμός, μαρξισμός, φεμινισμός, μαοϊσμός, ινστιτουσιοναλισμός/θεσμισμός, αναπτυξιασμός, είναι όλοι κατασκευές και κληρονομιά της Δύσης, και παρόλο που στα εδάφη μας συνυφαίνονται με τις γηγενείς γνώσεις, φέρουν τη σφραγίδα του δυτικού ορθολογισμού. Όλοι αυτοί οι -ισμοί υπήρξαν πολύ αξιόλογοι για τη στήριξη και την ένωση με αυτή τη διαδικασία· κάποια άτομα έδειξαν σεβασμό· άλλα αποικιοκρατική λογική. Εκείνη τη στιγμή ήταν απαραίτητο να πούμε: «όλοι οι -ισμοί είναι ευπρόσδεκτοι, αλλά εδώ είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε ιθαγενείς Νάσα». Η απελευθέρωση της Μητέρας Γης πάει πιο πέρα από την απελευθέρωση των φυτειών ζαχαροκάλαμου. Η γνώση των Νάσα, που έρχεται από την Uma Kiwe, είναι ο πυλώνας αυτού του αγώνα, και αν έχουμε αντιφάσεις είναι ακριβώς εξαιτίας αυτής της μάχης που δίνεται στην καρδιά μας, μεταξύ της Νάσα ύπαρξής μας και της δυτικής καπιταλιστικής επιβολής.

Απέναντι στο ψευτοδίλημμα μεταξύ θεσμών ή επανάστασης, οι λαοί προτείνουν εναλλακτικές διαδρομές για να κατοικήσουν αυτό το παρόν, οι συντεταγμένες της συζήτησης ξεπερνούν ένα καρτεσιανό σχήμα και, με τους τρόπους που κατοικούν και οργανώνονται στη μίνγκα,[2] τη συνέλευση, τη γιορτή, τις τούλπας[3] και τις τελετουργίες, μας δείχνουν διαφορετικούς δυνητικούς τρόπους ζωής. Όταν μας ρωτούν: «Εξέγερση; Επανάσταση; Μεταρρύθμιση;, λέμε ότι ο δικός μας τρόπος είναι το wёt wёt fxi’zenxi».[4]

_*_

Στις συναντήσεις των προηγούμενων μηνών, οι επιτροπές είχαν ανακεφαλαιώσει την ιστορία τους και, μέσα σε αυτήν, το πέρασμα όλων των «-ισμών» που υπήρξαν και θα υπάρχουν δίνοντας εντολές. Κανένας δεν συνεισέφερε κάτι αξιόλογο. Και φυσικά, υπήρχε και θα υπάρχει κόσμος που ήρθε μόνο για να πάρει ό,τι μπορεί. Και έφυγε όταν πια δεν μπορούσε να πάρει περισσότερα. Δεν ήταν «-ισμοί», απλώς ήταν, και είναι, κάποιοι ξεδιάντροποι. Και κάποιες (μη ξεχνάμε την ισότητα των φύλων).

Εντάξει. Εις υγείαν, και εδώ, εκτός από λάσπη και αξιοπρέπεια, αυτό που υπάρχει είναι ένας «-ισμός» πολύ διαφορετικός: ο ζαπατισμός.

Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού.

Ο Καπετάνιος.

Αύγουστος του 2024.

Υ.Γ. Ολόκληρο το κείμενο είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.ecologiapolitica.info/63-andrea-fajardo-camacho/

[1] Οι Νάσα είναι ιθαγενής λαός που ζει στην περιοχή της Kάουκα, στη νοτιοδυτική ζώνη των Άνδεων, στην Κολομβία.

[2] H μίνγκα για τον λαό Νάσα είναι ένας «χώρος» όπου μοιράζονται τη δουλειά, τις χαρές, τα αστεία, είναι μια από τις αρχές της συνύπαρξης μεταξύ τους. Είναι μια από τις παραδόσεις και τα έθιμα που διατηρούν, και η ουσία της βρίσκεται στον τρόπο που τρώνε, παίζουν, μιλούν. Η καρδιά της λέξης μίνγκα είναι το μοίρασμα.

[3] Η τούλπα αντιπροσωπεύει την ενότητα της οικογένειας, είναι ένας χώρος διαλόγου όπου οι άνθρωποι του λαού Νάσα κάθονται γύρω από τη φωτιά να συζητήσουν, να καθοδηγήσουν, πίνοντας κόκα και τα τοπικά ποτά από ζαχαροκάλαμο και καλαμπόκι, σε σύνδεση με τα πνεύματα και βαδίζοντας το δρόμο προς το wёt wёt fxi’zenxi.

[4] To wёt wёt fxi’zenxi, το ευ ζην, είναι ένας ιδανικός τρόπος ζωής και ένα όραμα, που αν και προέρχεται από τους αρχαίους πολιτισμούς των Άνδεων, ιδιαίτερα πιο εννοιολογικά επεξεργασμένος στο Εκουαδόρ και στη Βολιβία, έχει υιοθετηθεί από τις κοινότητες των ιθαγενών της Κολομβίας, από τις ιθαγενικές κοινότητες της Κάουκα, και ιδιαίτερα από τις κοινότητες των ιθαγενών Νάσα της βόρειας Κάουκα. Βασίζεται στο γεγονός ότι η ζωή στην κοινότητα πρέπει να είναι προσανατολισμένη στην ολοκληρωμένη ευημερία των ανθρώπων και του περιβάλλοντός τους. Για την κοσμοθεωρία Νάσα, πρόκειται για έναν τρόπο ζωής σε αρμονία με τη φύση, όπου επιδιώκεται η ισορροπία μεταξύ του ατόμου και της κοινότητας, μεταξύ του υλικού και του πνευματικού, μεταξύ του ανθρώπινου και του θεϊκού.

No hay comentarios »

No hay comentarios todavía.

RSS para comentarios de este artículo.

Deja un comentario