enlaceZapatista

Οι Τέχνες και οι Επιστήμες στην ιστορία του (νεο)Ζαπατιτισμού

Οι Τέχνες και οι Επιστήμες στην ιστορία του (νεο)Ζαπατιτισμού

Ομιλία του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Γκαλεάνο

28 Δεκέμβρη 2016

Χτες το βράδυ σας έλεγα για τη διαπλανητική σύγχυση που προκάλεσε η ερώτηση «Γιατί αυτό το λουλούδι έχει αυτό το χρώμα, γιατί έχει αυτό το σχήμα, γιατί έχει αυτό το άρωμα;»

ΟΚ, υπερέβαλα λίγο με αυτό το «διαπλανητικό». Έπρεπε να πω: η σύγχυση που στον μικρόκοσμο του ζαπατισμού προκάλεσε η ερώτηση της νεαρής Ροζίτα στην Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές.

Αν και πιστεύω πως είναι σαφές, δεν είναι περιττό να διευκρινιστεί ότι η απάντηση που έδωσε ο ΣουπΜόι στη νεαρή συντρόφισσα ήταν η ίδια που ίσως, δεν ξέρω, είναι πιθανό, είναι μια υπόθεση, βάζει λίπασμα στην πρόοδο της επιστήμης από τις απαρχές της: «Δεν ξέρω».

Σκέφτομαι τώρα ότι σίγουρα η συντρόφισσα ήξερε πως αυτή θα ήταν η απάντηση αλλά περίμενε ο ΣουπΜόι να καταλάβει ότι μέσα στο λουλούδι ελλόχευε μια μεγαλύτερη ερώτηση.

Ο ΣουπΜόι, και πλέον το ξέρουμε γιατί είμαστε εδώ, σε αυτή τη συνάντηση, ήξερε ότι η απάντηση «Δεν ξέρω» δεν ήταν αρκετή και θα ήταν άχρηστη αν δεν οδηγούσε σε άλλες ερωτήσεις.

Σε λίγο θα σας πει αυτό που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το περιεχόμενο της ερώτησης… και της απάντησής του.

Σ’ εμένα αναλογεί να σας πω σύντομα κάτι από την προϊστορία αυτής της ερώτησης και αυτής της απάντησης.

Οι τέχνες και οι επιστήμες πριν την εξέγερση, πριν τον έψιλον-ζήτα-λάμδα-νι, είχαν ένα πολύ περιορισμένο σύμπαν και μια ιστορία πολύ σύντομη: αμφότερες, οι επιστήμες και οι τέχνες, είχαν ένα κίνητρο, έναν προορισμό, έναν επιβεβλημένο λόγο: τον πόλεμο.

Πρώτα στους αντάρτικους καταυλισμούς, έπειτα στα στρατόπεδα και μετά στις κοινότητες, οι τέχνες περιορίζονταν στη μουσική, στην ποίηση και κάτι από σχέδιο και ζωγραφική, όλα αποκλειστικά με επαναστατικά συνθήματα. Φυσικά δεν είναι παράξενο ότι σύντομα υπήρξαν τραγούδια έρωτα και ερωτικής απογοήτευσης, χορευτικά, μέχρι και καμιά μπαλάντα του Χουάν Γκαμπριέλ, αλλά κρύβονταν στην παρανομία μέσα στην παρανομία.

Οι ταινίες και ο κινηματογράφος είχε τη φαντασία μας ως ιδιωτική αίθουσα ή «vip». Ένας από τους μαχητές μάς διηγούνταν πάντα την ίδια ταινία, αλλά έβρισκε τρόπους κάθε φορά να την τροποποιεί ή να την ανακατεύει με άλλες. Έτσι είδαμε το ορίτζιναλ και αρκετά «remakes» της ταινίας «Enter the Dragon» με τον Μπρους Λη στο μοναδικό ρόλο, καθώς ο σύντροφος περνούσε ώρες εξηγώντας μας τις κινήσεις και τα χτυπήματα. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι που με μια μικρή γεννήτρια κι έναν παλιό και ξεχαρβαλωμένο προτζέκτορα 16 χιλιοστών είδαμε μια βιετναμέζικη ταινία που θαρρώ ονομαζόταν «Το σημείο επαφής» ή κάτι τέτοιο, η οποία φυσικά ήταν μόνο στη αρχική της γλώσσα, δηλαδή τα βιετναμέζικα. Έτσι με τη φαντασία μας βάζαμε τους διαλόγους στα ισπανικά και φτιάχναμε άλλη από την αρχική ταινία. Δεν είμαι σίγουρος, αλλά θαρρώ πως αυτό ονομάζεται «καλλιτεχνική παρέμβαση».

Σημειώνω το συγκεκριμένο γεγονός γιατί πιστεύω ότι εκείνη ήταν η πρώτη φορά που συνυπήρξαν οι επιστήμες και οι τέχνες σε έναν ζαπατιστικό στρατόπεδο. Και όταν μιλάω για επιστήμες δεν αναφέρομαι στον φορητό υπολογιστή και στον προτζέκτορα αλλά στο ποπ κορν που κάποιος έκανε την καλή κίνηση να συμπεριλάβει στην αποστολή της συσκευής και της ταινίας.

Και εννοείται πως επισφραγίσαμε το ποπ κορν με την ιαχή «ας φάμε σήμερα κι ας πεθάνουμε αύριο». Και την επομένη στο σύνθημα εκπληρώθηκε: από το ξημέρωμα, με μια μαζική διάρροια ολόκληρη η αντάρτικη μονάδα άφησε το χώρο σα να είχε καθίσει εκεί ένα κοπάδι αγριόχοιρων. Μετά παρηγορούμασταν με τη σκέψη ότι ήταν μια ξεκάθαρη επίδειξη βιολογικού πολέμου. Ηθικό δίδαγμα: προσοχή στα συνθήματα!

Η επαφή με τους λαούς άνοιξε αυτόν τον περιορισμένο ορίζοντα: στις γιορτές, οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες είχαν ξεχωριστές ώρες για το «πολιτιστικό πρόγραμμα», όπως το έλεγαν, και για τη «γιορτή». Έτσι, σε συγκεκριμένες ώρες, που περιορίζονταν όσο περνούσαν τα χρόνια, απαγγέλλονταν ποιήματα, διαβάζονταν σκέψεις και τραγουδιούνταν τραγούδια, όλα σε σχέση με τον αγώνα. Σταδιακά, αυξανόταν η διάρκεια και η ποιότητα της «γιορτής». Σε αυτές τις ώρες ο χορός και το τραγούδι ακολουθούσαν τη μόδα της εποχής. Η «εμπορική» μουσική, όπως θα λέγαμε, άρχισε με τη σειρά της να αντικαθίσταται από την τοπική παραγωγή. Καταρχάς αλλάζοντας τους στίχους των τραγουδιών· έπειτα συνθέτοντας και τη μουσική.

Οι χοροί άλλαξαν: οι αντικριστές σειρές έγιναν χορός σε ζευγάρια. Αρχικά, στους χορούς των κοινοτήτων ο κόσμος έμπαινε σε δυο σειρές: μία γυναικών και, μπροστά, μία αντρών. Αυτό είχε τους λόγους του: με την παραταγμένη γραμμή των γυναικών οι μανάδες μπορούσαν να ελέγχουν τις κόρες τους και να βλέπουν αν έβγαιναν ή κρατιούνταν στο ρυθμικό κούνημα του σκοπού «Εκείνη με το χρωματιστό φιόγκο». Αργότερα, λίγο λίγο και μετά από θερμές συνελεύσεις, επετράπη ο χορός σε ζευγάρια, αν και με τον ίδιο ρυθμό. Αλλά η γραμμή είχε ακόμη το βάρος της, κι έτσι ήταν συχνό να βλέπει κανείς ένα ζευγάρι να χορεύει, αλλά η γυναίκα να κοιτά από τη μια πλευρά και ο άντρας προς την αντίθετη. Ως προς τις άλλες τέχνες, το θέατρο, ή «σκετς», ήταν σπάνιο. Τα σχέδια και η ζωγραφική για τις εφημερίδες τοίχου των βουνών μεταφέρθηκαν στις κοινότητες, αλλά με τα ίδια θέματα.

-*-

Αν σας φαίνεται ότι η καλλιτεχνική δράση ήταν αραιή, η επιστημονική ήταν πρακτικά ανύπαρκτη (γιατί το βιβλίο του Ισαάκ Ασίμοφ, που κουβαλούσε ο μακαρίτης στην τσάντα του, δεν λογαριάζεται για επιστήμη). Για την επαφή με τη φύση, χρησιμοποιούσαμε τις γνώσεις των κοινοτήτων, δηλαδή, περιοριζόμασταν στην αναγνώριση των γεγονότων χωρίς να ξέρουμε την εξήγηση ή, ερμηνεύοντάς την σύμφωνα με τους μύθους και τους θρύλους που κυκλοφορούσαν στις κοινότητες.

Για παράδειγμα, η εποχή των βροχών και οι εποχές της σποράς. Υπήρχαν εμπειρικά στοιχεία που υποδείκνυαν ότι ερχόταν βροχή ή όχι, και στατιστικά αυτό λειτουργούσε. Στα στρατόπεδα των βουνών, για παράδειγμα, όταν τα κουνούπια αυξάνονταν σε αριθμό και επιθετικότητα σήμαινε ότι θα έβρεχε. Εννοείται φυσικά πως είχαμε και βαρόμετρα και όργανα μέτρησης ύψους, αλλά τα κουνούπια είχαν μεγαλύτερη ακρίβεια. Αν τότε μας ρωτούσαν ποια είναι η σχέση μεταξύ κουνουπιών και βροχής, θα απαντούσαμε «δεν ξέρω», δεν θα πηγαίναμε παραπέρα και θα ξέραμε ότι αυτό που έπρεπε να κάνουμε εκείνη τη στιγμή ήταν να βάλουμε μουσαμάδες ή να βιαστούμε να φτάσουμε στην κοινότητα ή το στρατόπεδο κι όχι να κάνουμε επιστημονικές έρευνες.

Το πιο επιστημονικό που γινόταν ήταν ο υπολογισμός της δύναμης και της τροχιάς των σφαιρών, της ανθεκτικότητας των υλικών (γιατί έπρεπε να γνωρίζουμε πού μπορούσαμε να προστατευτούμε από τα εχθρικά πυρά), η ευθυγράμμιση των στοχάστρων των όπλων, η κατασκευή εκρηκτικών και η «επίγεια πλοήγηση» με τη χρήση χαρτών και όργανα μέτρησης ύψους και κλίσης, για τα οποία ήταν απαραίτητες βασικές γνώσεις τριγωνομετρίας, άλγεβρας και μαθηματικών. Λέγαμε να μάθουμε τη χρήση του εξάντα, για να μπορούμε να προσανατολιζόμαστε μέσα στη νύχτα, αλλά δεν φτάσαμε μέχρι εκεί. Και δεν ήταν απαραίτητο, γιατί οι σύντροφοι από τις κοινότητες ήξεραν τόσο καλά τις περιοχές που δεν χρειάζονταν καμιά συσκευή για να προσανατολιστούν. Και μπορούσαν να «προβλέψουν» φυσικά φαινόμενα με βάση άλλα, ή από τα ήθη και έθιμα.

Ο κόσμος τότε κατοικούνταν από μαγικές υπάρξεις, με τον Sombrerón και τον Xpaquinté να περιδιαβαίνουν σε πραγματικά μονοπάτια, ραχούλες και παραδρόμους, και να κάθονται μαζί μας, στα αντάρτικα στρατόπεδα των βουνών του νοτιοανατολικού Μεξικού.

Στην ιατρική εφαρμόζονταν δυο βασικές μέθοδοι. Καθώς δεν γνωρίζαμε τη θεραπεία των κρυστάλλων, τη βιοενέργεια κι άλλα παρόμοια με την ίδια επιστημονική αυστηρότητα, καταφεύγαμε στην υποβολή ή αυθυποβολή. Καθώς δεν ήταν λίγες οι φορές που δεν διαθέταμε φάρμακα, αν είχαμε πυρετό λέγαμε και επαναλαμβάναμε: «δεν έχω πυρετό, όλα είναι στο κεφάλι μου». Ίσως να σας φαίνεται αστείο, αλλά ο μακαρίτης ΣουπΜάρκος διηγούνταν ότι ο ίδιος είχε αντιμετωπίσει αρκετές φορές χτυπήματα σαλμονέλας μ’ αυτόν τον τρόπο. «Και έπιανε;», τον ρωτήσαμε κάποια φορά. Εκείνος απάντησε με τη γνωστή του ταπεινότητα: «Για δείτε με! είμαι ζωντανός και ομορφότερος από ποτέ». Ωραία, αυτό ήταν πριν τον πεθάνουμε.

Όταν είχαμε φάρμακα, χρησιμοποιούσαμε την επιστημονική μέθοδο «δοκιμής και λάθους». Μ’ άλλα λόγια, κάποιος αρρώσταινε, του δίναμε ένα φάρμακο, αν δεν τον θεράπευε τού δίναμε άλλο και συνέχιζε έτσι μέχρι που το βρίσκαμε ή που η αρρώστια, που σίγουρα είχε βαρεθεί τη μέθοδο, υποχωρούσε.

Άλλη επιστημονική μέθοδος θεραπείας ήταν το λεγόμενο «τούρμπο». Αν κάποιος είχε συμπτώματα μόλυνσης του δίναμε ένα αντιβιοτικό ευρείας γκάμας. Σχεδόν πάντα θεραπευόταν και μετά, φυσικά, ήταν μικροβιακά καθαρός, όσο χρειαζόταν για να επιβιώσει μέχρι την επόμενη μόλυνση.

Ύστερα από χρόνια, όπως αφηγείται ο μακαρίτης, οι ιατρικές θεραπείες που χορηγούσε βασίζονταν στην απλή στατιστική: στα βουνά, τα τάδε και τα τάδε συμπτώματα γιατρεύονται με τα τάδε φάρμακα στο χ τοις εκατό των περιπτώσεων· αν σε μια μονάδα με χ αριθμό ανταρτών, τόσοι αρρωσταίνουν με τα τάδε συμπτώματα, υπάρχουν χ τοις εκατό πιθανότητες ότι πρόκειται για την ίδια ασθένεια.

-*-

Ένα ανέκδοτο των βουνών, το οποίο επίσης διηγούνταν ο μακαρίτης ΣουπΜάρκος πριν χρόνια, μπορεί να χρησιμεύσει ως σύγκριση για αυτό που σας λέμε τώρα: διηγούνταν ο μακαρίτης ότι σε μια εξερεύνηση στα βάθη της Ζούγκλας Λακαντόνα, μια εξεγερμένη μονάδα πεζικού ξέμεινε μακριά από το στρατόπεδο βάση, υποχρεωμένη να διανυχτερεύσει χωρίς άλλη κουβέρτα από τις κορφές των δέντρων και τα φύλλα των φυτών· άναψαν μια φωτιά για να δουν αν μπορούσαν να ψήσουν μια σαύρα nauyaca, που ήταν το μόνο που μπόρεσαν να πιάσουν. Ο ΣουπΜάρκος τότε δεν ήταν «σουπ» [υποδιοικητής], παρά εξεγερμένος υπολοχαγός πεζικού, ήταν επικεφαλής της συγκεκριμένης στρατιωτικής μονάδας.

Όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, όταν η νύχτα τελικά κατέβαινε από τα δέντρα και καθόταν μαζί με τους μαχητές, μαζί με τις σκιές κατέβαιναν και κάθονταν δίπλα τη φωτιά κάθε είδους ιστορίες, αφηγήσεις και θρύλοι που, ανάμεσα στ’ άλλα, είχαν την αποστολή να μετριάσουν την πείνα και να στεγνώσουν τα ρούχα που είχαν μουσκέψει ο ιδρώτας ή η βροχή. Ο τότε λοχαγός πεζικού έμεινε παράμερα και περιορίστηκε ν’ ακούει αυτά που κουβέντιαζε το στράτευμα.

Ένας από τους νέους διηγούνταν πως του φάνηκε ότι περνώντας από έναν παράδρομο, η επαφή με τα φύλλα του φυτού που ονομάζεται La´aj, ή τσουκνίδα, του είχε προκαλέσει ερεθισμό στο ένα χέρι που του έφερνε φαγούρα. Σε κάτι μεταξύ πόνου και γκρίνιας, ο νεοσύλλεκτος ρώτησε έναν άλλον αντάρτη για ποιο λόγο ή τι είχε αυτό το φυτό κι έκανε τόση ζημιά. Ο παλιός, αισθανόμενος την υποχρέωση να εκπαιδεύσει τον νέο, του απάντησε: «Κοίτα, σύντροφε, στο λέω ξεκάθαρα ότι αυτό μόνο ο θεός και το φυτό το ξέρουν».

Ίσως να ήταν λόγω όλων των παραπάνω που σας αφηγούμαι που ο μακαρίτης ΣουπΜάρκος όταν μιλούσε εκ μέρους των Ζαπατίστας να του περίσσευαν οι θρύλοι, οι αφηγήσεις και τα ανέκδοτα που αναφέρονταν ως ερμηνείες της πραγματικότητας και συνδέονταν με την προγονική κουλτούρα. Οι ιστορίες του Γέρο-Αντώνιου, για παράδειγμα.

Αν ο μακαρίτης ήταν ένα παράθυρο κατανόησης του ζαπατισμού εκείνης της εποχής, και τώρα είναι ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές, δεν είναι μόνο ότι έχει αλλάξει το παράθυρο, αλλά επίσης αυτό που φαίνεται και ακούγεται μέσω του παραθύρου. Ο σημερινός ζαπατισμός στις κοινότητες είναι ποσοτικά και ποιοτικά διαφορετικός. Και πια δεν θα λέγαμε με τον ζαπατισμό πριν από 30 χρόνια, αλλά κυρίως των τελευταίων 10-12 χρόνων, που είναι η περίοδος κατά την οποία πρέπει να έχει γεννηθεί το κορίτσι που αυτοαποκαλείται «Ζαπατιστική Άμυνα».

Με αυτά θέλω να σας πω ότι αν τα παιδιά που πριν από 25-30 χρόνια γεννήθηκαν στις προετοιμασίες της εξέγερσης και πριν από 15-20 χρόνια στην αντίσταση και την εξεγερσιακότητα, στα τελευταία 10-15 χρόνια γεννιούνται σε μια ήδη εδραιωμένη διαδικασία αυτονομίας, με νέα χαρακτηριστικά, ανάμεσα στα οποία είναι και η ανάγκη για Επιστήμη, για το οποίο θα σας μιλήσει ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές στον οποίο δίνω το λόγο…

Ομιλία του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές

Καλησπέρα αδερφοί και αδερφές, σύντροφοι, συντρόφισσες.

Η επιστήμη για την οποία συζητούμε εδώ, εμείς οι Ζαπατίστας, είναι μια επιστήμη για τη ζωή. Έτσι όπως σας τα είπε ο ΣουπΓκαλεάνο, δεν υπάρχει κάτι άλλο να ειπωθεί, δεν θα σας πω περισσότερα. Την επιστήμη όντως την μελετούσαμε και όταν ήμασταν στα βουνά, στην προετοιμασία της εξέγερσης. Όταν βγήκαμε να εφαρμόσουμε την επιστήμη, δηλαδή τον πόλεμο, το να σκοτώνουμε και να πεθαίνουμε, οι σύντροφοι και συντρόφισσές μας απ’ τις κοινότητες, οι βάσεις στήριξης, εκείνοι και εκείνες, μας είπαν έναν άλλον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να γίνει ο πόλεμο χωρίς να χάσουμε τις αρχές αυτού που επιδιώκουμε. Τότε εμείς, οι αντάρτες και οι αντάρτισσες, ήταν καλό που τότε αναγνωρίσαμε ότι υπάρχει κάτι στους συντρόφους και τις συντρόφισσες, δηλαδή στους λαούς, και αρχίσαμε να μαθαίνουμε, αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε και αρχίσαμε να γνωρίζουμε ότι ο στρατός, καθένας από τους δυο στρατούς, ο πλούσιος στρατός και ο στρατός των φτωχών που αγωνίζονται, αποκλείει, γιατί σ’ αυτούς δεν πολεμούν όλοι οι άντρες, ούτε οι γυναίκες και τα παιδιά, και αυτό που υποστήριζαν οι σύντροφοι και οι συντρόφισσές μας είναι να παλεύουμε μαζί για να επιτύχουμε αυτά που θέλουμε. Και μας είπαν ότι επομένως το όπλο με το οποίο πρέπει να αγωνιζόμαστε είναι η αντίσταση και η εξεγερσιακότητα.

Επομένως, όπως δεν θέλουμε την κακή κυβέρνηση, το κακό σύστημα, τότε πρέπει επίσης να απορρίψουμε όλους τους τρόπους με τους οποίους μας εξαπατούν. Και τότε, εμείς, οι μαχητές, οι αντάρτες και οι αντάρτισσες αρχίσαμε να μαθαίνουμε αυτόν τον τρόπο, πώς να το κάνουμε αυτό. Επομένως, εμείς, καταλάβαμε πώς πρέπει να παλεύουμε μαζί, με τον ίδιο τρόπο που και οι κοινότητες ζουν από κοινού, συλλογικά θα λέγαμε. Εκεί μπαίνει το σύστημα, η κακή κυβέρνηση σήμερα, προσπαθώντας να τις διασπάσει, αλλά δεν τα έχει καταφέρει. Οι ίδιες οι κοινότητες καταλαβαίνονται. Για παράδειγμα σε κάποιες κοινότητες υπάρχουν διάφορα πολιτικά κόμματα, ή διαφορετικές θρησκείες, αλλά είναι σε μια κοινότητα. Αν υπάρξει εισβολή, ακόμη και σε ένα μικρό κομμάτι της γης της κοινότητας από άλλη κοινότητα, η κοινότητα που δέχεται την εισβολή ενώνεται αμέσως, δηλαδή ξεχνούν αυτό που είναι, ότι είναι διαιρεμένη σε διαφορετικά κόμματα ή διαφορετικές θρησκείες, και τότε λειτουργεί, τότε φαίνεται πως δεν έχει ξεχαστεί αυτό που σημαίνει κοινό, κοινότητα.

Και από εκεί αρχίσαμε εμείς να καταλαβαίνουμε αυτό που έλεγαν, αυτό που μας έλεγαν οι συντρόφισσες και οι σύντροφοί μας, οι βάσεις στήριξης, ότι πρέπει να παλεύουμε μαζί. Και τότε πήγε πολύ καλύτερα από όσο σκέφτονταν εκείνες και εκείνοι, γιατί τότε δεν αγωνίζεται μόνο ο αντάρτης, αλλά όλοι και όλες. Και τότε, εμείς, οι μαχητές αρχίζαμε να δουλεύουμε από κοινού μαζί τους και τότε αυτό που έγινε ήταν ότι σε εκείνον τον αγώνα, σε εκείνη τη οργάνωση άρχισε να δημιουργείται ο τρόπος του πώς να επιδιώκει κάποιος αυτό που θέλει, δηλαδή, θέλω να πω ότι είδαν οι σύντροφοι, οι συντρόφισσες, ότι έπρεπε να βάλουν στην πράξη, λίγο λίγο, αυτό που θέλουν, αυτό που αναζητούν.

Τότε, με την αυτονομία τους, με την αυτόνομη διακυβέρνησή τους των συντρόφων και των συντροφισσών μας άρχισε αυτό που εμείς δεν ξέραμε την εποχή της παρανομίας, κατά την προετοιμασία, και τότε καταλάβαμε ότι είναι ο τρόπος να σκεφτούμε την αλλαγή. Και αυτό στο μακρό διάστημα των 23 χρόνων που φτιάχνουμε την αυτοκυβέρνηση με τις κοινότητές μας, η αλήθεια είναι ότι πλέον δεν έχουμε τόσους νεκρούς από σφαίρες, ή τραυματίες ή θύματα βασανιστηρίων, αγνοούμενους όπως τότε που ήμασταν στο 1994. Σε αυτά τα 23 χρόνια αυτό που μας έδειξαν οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες είναι ότι υπάρχει άλλος τρόπος να πολεμάμε το σύστημα, χωρίς να πεθαίνουμε και σκοτωνόμαστε, αλλά για αυτό χρειάζεται οργάνωση, γι’ αυτό χρειάζονται συμφωνίες, για αυτό χρειάζεται δουλειά και για αυτό χρειάζεται αγώνας και να μπαίνουν τα πράγματα σε πράξη.

Πλέον βλέπουμε ότι με αυτό το όπλο αγώνα που είναι η αντίσταση και η εξεγερσιακότητα, η αλήθεια είναι ότι το σύστημα δεν έχει μπορέσει να κάνει τίποτα με τους συντρόφους και τις συντρόφισσές μας. Ο,τι έχουν κάνει για να τους κάνουν να τα παρατήσουν δεν τα έχουν καταφέρει. Γιατί; Επειδή οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι ήδη έχουν δει στη διάρκεια των 23 χρόνων αυτό που εκείνες, εκείνοι έχουν οικοδομήσει. Όπως τα έλεγε και ο ΣουπΓκαλεάνο, κι εμείς οι ίδιοι μείναμε έκπληκτοι, γιατί δεν το ονειρευόμασταν, δεν το βλέπαμε. Γιατί όλα όσα έχουν κάνει οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες είναι μέσα από τον τρόπο που σκέφτονται, είναι μέσα από τον καθορισμό των αναγκών τους, αυτού που χρειάζεται και της σκέψης του πώς να το κάνουν για να πετύχουν, για είναι καλύτερα ή για να συνεχίσουν την πορεία βελτίωσης των λαών μας.

Επομένως τώρα, οι ίδιες συντρόφισσες, σύντροφοι, ελέγχονται μεταξύ τους, και οι μαμάδες και οι μπαμπάδες εννοείται πως τους εμψυχώνουν, γιατί δεν είναι κάτι που έχουν ξαναδεί. Για παράδειγμα υπάρχουν συντρόφισσες που είναι ήδη, δεν ξέρω πώς λέγεται, από αυτές που βοηθούν τους γιατρούς να κάνουν τη δουλειά τους, όπως τους μηχανικούς, πάρε το κατσαβίδι, πάρε το σφυρί, όπως λέγονται, πλέον οι συντρόφισσες βοηθούν τον γιατρό σε ό,τι χρειάζεται την ώρα που κάνει το χειρουργείο, πλέον ξέρουν να χειρίζονται τη συσκευή του υπέρηχου. Και οι γιατροί ήδη τους έχουν πει ότι μπορούν να λένε, δηλαδή να κάνουν διάγνωση γιατί πλέον ξέρουν να διαβάζουν αυτό που λέει η πλάκα ή η φωτογραφία που βγάζει ο υπέρηχος. Και οι συντρόφισσες και σύντροφοι ήδη ξέρουν πολλά άλλα μηχανήματα, οδοντιατρείου, Παπανικολάου και πολλά άλλα πράγματα της υγείας, του πεδίου της υγείας, των εργαστηρίων.

Κι εμείς δεν τα σκεφτόμασταν όλ’ αυτά, κι έτσι τώρα σκεφτόμαστε και λέμε: με 23 χρόνια μάχες θα είχαμε καταφέρει να τα δημιουργήσουμε αυτά; Και η απάντησή μας είναι ότι δεν θα ήμασταν τώρα εδώ να μιλούμε μαζί σας, αδερφοί, αδερφές, σύντροφοι, συντρόφισσες, επιστήμονες, επιστημόνισσες. Αν αυτά τα 23 χρόνια ήμασταν με τα όπλα στα χέρια δεν θα σας είχαμε γνωρίσει. Αλλά χάρη στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα πράγματα οι σύντροφοι και οι συντρόφισσές μας, είμαστε σήμερα εδώ και μιλούμε μαζί σας. Κι έτσι όπως ήταν η πρόοδος των συντρόφων και των συντροφισσών μας, φυσικά, έπρεπε να διαχωριστούν από τον τρόπο των εκμεταλλευτών, του καπιταλισμού ή της κακής κυβέρνησης, ώστε να δημιουργήσουν εκείνοι το πώς σκέφτονται την ελευθερία τους, που την κατακτήσαμε και αρχίσαμε να οικοδομούμε τον τρόπο μας για να την ερμηνεύουμε.

Επομένως πλέον έχουν την εκπαίδευσή τους, την αγροοικολογία τους, τα κοινοτικά τους ραδιόφωνα, ανταλλάσσουν δικές τους εμπειρίες, μεταβιβάζουν τη γνώση σε άλλους συντρόφους και συντρόφισσες, γιατί αυτό που θέλουν είναι η ζωή. Όπως σε μια από τις ερωτήσεις που έθεσε ο ΣουπΓκαλεάνο, που του την έδωσαν οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες, ότι, για παράδειγμα, ψήνουν τον πλακούντα του μωρού, ή τον βράζουν, και με αυτόν τον τρόπο καταφέρνουν να ζήσει, αλλά αυτό γίνεται απλά μέσα στον αγώνα, δεν υπάρχει πραγματική μελέτη ότι αυτό είναι ο καλύτερος τρόπος.

Επομένως καθώς είναι πολλές οι γενιές που έχει μεταφερθεί αυτό, όπως σας είπε και ο ΣουπΓκαλεάνο στο «Για όλα φταίει το λουλούδι», η Αυτόνομη Ζαπατιστική Εκπαίδευση έχει προχωρήσει πολύ, και οι νεαροί και οι νεαρές έχουν δει ότι έχουν μάθει πολλά. Και μια μέρα αυτό που έγινε είναι ότι ο γιος ενός συντρόφου άρχισε να τον ρωτάει, και είναι γιος ενός συντρόφου από τους Τρίτους Συντρόφους [ζαπατιστικό μέσο ενημέρωσης], και είπε στον μπαμπά του αφότου τέλειωσε το δημοτικό, το πρώτο επίπεδο όπως το λένε οι σύντροφοι στις κοινότητες, και τότε ο γιος είπε στο σύντροφο, μπαμπά τέλειωσα το σχολείο αλλά θέλω να συνεχίσω γιατί θέλω να μάθω περισσότερα. Και τότε ο σύντροφος, που είναι ο πατέρας, είπε, γιε μου, άσε με να το δω, γιατί σχεδιάζεται το δεύτερο επίπεδο ή το γυμνάσιο όπως λέγεται· σχεδιάζεται γιατί στην εκπαίδευση που θέλουμε δεν υπάρχουν πράγματα που δεν χρειάζονται, που δεν είναι απαραίτητα· σχεδιάζεται έτσι ώστε τα παιδιά να μαθαίνουν αυτά που τους χρειάζονται, είπε ο σύντροφος στο γιο του. Και τότε το παιδί, εκεί 13-14 χρονών είπε: ναι αλλά πατέρα μη σκεφτείς να με στείλεις εδώ, στο CIDECI, γιατί στο CIDECI διδάσκεται ραπτική, κατασκευή παπουτσιών και άλλα πράγματα, που μια χαρά μπορούμε να τα κάνουμε εδώ στο καρακόλ, το μόνο που λείπει γι’ αυτό είναι να συμφωνηθεί για να γίνει, είπε το παιδί στον πατέρα του. Και τότε το παιδί είπε ότι εγώ θέλω να μάθω τι σύσταση έχει η αψιθιά, ποιο είναι το στοιχείο που κάνει τις θεραπείες. Και τότε ο σύντροφος, που εδώ είναι ο γιος του, που ήθελε να του πω εγώ πότε και πού θα μπορούσε να το μάθει αυτό, τότε εγώ του είπα, άσε με να δω γιατί εγώ δεν το ξέρω.

Κι εγώ έμεινα τόσο έκπληκτος, και είπα ωραία, αφού ακόμη κι εγώ έμεινα χάσκοντας, άραγε μπορεί να το μάθει κάπου; Και τότε μιλώντας με τον ΣουπΓκαλεάνο είπε, αυτό αναλογεί στους επιστήμονες, στην επιστήμη, σε αυτούς που μελετούν την επιστήμη, στους επιστήμονες δηλαδή. Οπότε αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι γενιές που έρχονται ήδη βλέπουν άλλα πράγματα και το ωραίο είναι ότι σκέφτονται, γιατί αυτό το παιδί για το οποίο σας μιλάω είναι ότι στις κοινότητες μοιράζεται η γνώση όπως λέγεται, τόσο στα τρία πεδία, δηλαδή εκεί που οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες ανταλλάσσουν εμπειρίες για ιαματικά φυτά, μαίοι και μαίες, χειροπράκτες και χειροπράκτισσες, εκεί το άκουσε αυτό το παιδί για τα πολλά φυτά που θεραπεύουν το τάδε και το δείνα. Αλλά δεν είναι γνωστό τι είναι, τι συστατικό έχει δηλαδή, εκεί όπου το έμαθε αυτό.

Επομένως βασίζονται στις ίδιες τις πρακτικές αυτών που κάνουν, στις ίδιες τις γνώσεις αυτών που κάνουν· έτσι συμβαίνει με τις συντρόφισσες και τους συντρόφους. Η συνθήκη προχωράει ανοίγοντας εμπειρίες, αλλά συγχρόνως προχωρά ανοίγοντας νέες ανάγκες για περισσότερη μάθηση. Εγώ λοιπόν ακούγοντας αυτά που λέγονται εδώ νομίζω, μακάρι δηλαδή, να έρθουν εδώ [οι επιστήμονες] και να βάλουν τις γνώσεις τους σε πράξη με έναν λαό, συλλογικά. Θα το χαίρονταν πολύ οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι για να μπορέσουν να επωφεληθούν περισσότερο από αυτή τη γνώση γιατί με τη λίγη που έχουν οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες που δίνει ένα… πώς να σας το πω, αυτό που γίνεται, αυτό που οικοδομούν οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες φαίνεται ξεκάθαρα και στους άλλους αδερφούς, αδερφές που δεν είναι Ζαπατίστας. Ας πούμε για παράδειγμα στα νοσοκομεία που έχουν οι σύντροφοι, τα αυτόνομα νοσοκομεία τους, είναι περισσότεροι οι κομματικοί αδερφοί που εγχειρίζονται, εκεί που εγχειρίζονται και οι Ζαπατίστας. Επομένως εκεί όπου ο κόσμος που δεν είναι Ζαπατίστας, οι κομματικοί όπως τους λέμε, εκεί καταλαβαίνουν ότι είναι καλύτερο αυτό που κάνουν οι Ζαπατίστας, το λένε ακόμη και ευθέως, ότι είναι πολύ καλύτερο αυτό που κάνουν οι Ζαπατίστας. Και δεν βλέπουν μόνο σε αυτό τη μικρή πρόοδο στην υγεία που έχουν κάνει οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες αλλά επίσης αυτό βοηθάει να προσανατολιστούν, δηλαδή να κάνουν πολιτική, να σκεφτούν γιατί έχουν εξαπατηθεί έτσι ή γιατί έχουν παρασυρθεί ή γιατί είναι κυριαρχούμενοι.

Επομένως, αν θα μπορούσε να υπάρξει μεγαλύτερη στήριξη σε σχέση με την επιστήμη, τότε θα προχωρούσαν περισσότερο οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες. Και επομένως αυτό είναι που θέλουμε να σας πούμε ότι μακάρι να αρχίσουμε πραγματικά τώρα, εδώ μαζί με τους συντρόφους και τις συντρόφισσές μας από τις κοινότητες, ν’ αρχίσουν να γίνονται μαθήματα, εργαστήρια, να γίνονται πρακτικά πράγματα γιατί οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι το βλέπουν πολύ ενδιαφέρον και πολύ σημαντικό, καθώς για να αντιμετωπίσουν τη Λερναία Ύδρα του καπιταλισμού πρέπει να βελτιώσουν την υγεία, πρέπει να βελτιώσουν τη διατροφή, αλλά αυτό πρέπει να το μάθουν και γι’ αυτό χρειάζεται η επιστήμη. Οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι κάνουν πράγματα όπως ήδη έχει αναφερθεί, αλλά είναι κυρίως όπως έχουν φτάσει μέχρις εμάς από τα ήθη και τα έθιμα, με άλλα λόγια δοκιμάζουν να φυτέψουν εκεί το καλαμπόκι και να δούμε αν θα πιάσει, ή τα κολοκύθια ή η γλυκοπατάτα, ή ό,τι άλλο, γιατί δεν υπάρχει μια επιστημονική μελέτη εκεί, τι μπορεί να πιάσει σ’ αυτό το έδαφος ή τι δίνει καλύτερα σε κάποιο άλλο ή όχι. Και η καθημερινότητα είναι γεμάτη αμφιβολίες, αλλά αν έβλεπαν ότι υπάρχει επιστήμη, για παράδειγμα ένα εργαστήρι, έτσι θα ήταν διαφορετικά, δεν θα ήταν θέμα δοκιμής αλλά θα ήταν γιατί υπάρχει μια επιστημονική μελέτη για το τι είναι αυτό που λείπει από τη μάνα γη ή τι μπορεί να φυτευτεί εκεί.

Επομένως έτσι γίνεται, έτσι κάνουν τις μελέτες τους οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι και επομένως από αυτό γεννήθηκε αυτό που είμαστε τώρα εδώ. Στην πραγματικότητα είναι η τσουκνίδα που έλεγε ο νεαρός, που θέλει να μάθει ποιο είναι το συστατικό και από εκεί φάνηκε ότι υπάρχουν κι άλλα, τα Ζαπατιστικά Αυτόνομα Σχολεία που καλύπτουν μια άλλη ανάγκη από αυτά που θέλουν να μάθουν οι νέοι.

Επομένως αδερφοί, αδερφές, σύντροφοι, συντρόφισσες, σας προσκαλούμε μαζί με τους συντρόφους και τις συντρόφισσες να φτιάξουμε μια συλλογικότητα, σαν μια συλλογικότητα από αυτές που έχουμε οι Ζαπατίστας, και έτσι να δείξουμε στο λαό του Μεξικού ότι ο λαός, ο ίδιος ο λαός μπορεί να δημιουργήσει τους τρόπους ζωής του και ότι δεν χρειαζόμαστε κανέναν να χρησιμοποιεί τον πλούτο μας ή να σφετερίζεται αυτά που είναι δικά μας ως λαός. Δεν υπάρχει άλλος από εμάς και γι’ αυτό χρειαζόμαστε να είμαστε μαζί με τους ιθαγενικούς λαούς και με την επιστήμη των επιστημόνων και την επιστήμη των καλλιτεχνών. Να φανταζόμαστε και να δημιουργούμε, να κάνουμε πράξη και να το αποδεικνύουμε στους εαυτούς μας ότι όντως γίνεται, όπως το κάνουν οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες των Ζαπατιστικων Βάσεων Στήριξης που χωρίς τίποτ’ άλλο, μόνο με τη δική τους προσπάθεια, με τη δική τους αντίσταση, με τη δική τους σκέψη, αντίληψη και δημιουργία, με τη δική τους φαντασία έχουν δείξει, παρόλο που δεν ξέρουν να διαβάζουν και να γράφουν, και παρόλο που δεν μιλούν καλά ισπανικά, αλλά τα έχουν στην πράξη. Αυτό που λέμε δηλαδή εδώ, ότι το σύστημα εδώ, η κακή κυβέρνηση του Μεξικού έχει παραμεριστεί και κάνουμε πράξη αυτό που σκεφτόμαστε εμείς, αυτό που πιστεύουμε εμείς. Αλλά αισθανόμαστε μόνοι γιατί είμαστε μόνο οι εκμεταλλευόμενοι, οι ιθαγενείς στο Μεξικό, αλλά υπάρχουν και οι αδερφοί και οι αδερφές στην ύπαιθρο και στην πόλη. Αλλά γι’ αυτό χρειάζεται η επιστήμη, το πώς θα πρέπει να οικοδομήσουμε έναν καινούριο κόσμο.

Χρειαζόμαστε, αισθανόμαστε δηλαδή την ανάγκη, έτσι όπως με τον νεαρό και λέγαμε, που ενώ είναι νέος ήδη σκέφτεται ότι θέλει να γνωρίσει, θέλει να μάθει γιατί είναι τόσο σημαντική η ουσία που έχει η τσουκνίδα, γιατί ακούει τόσα στη συλλογικότητα, δηλαδή στην ανταλλαγή εμπειριών που κάνουν οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι. Επομένως αυτό είναι που θέλουμε να σας πούμε, ότι μακάρι να ενωνόμασταν για να δημιουργήσουμε άλλο τρόπο να βλέπουμε τα πράγματα, άλλο τρόπο να σκεφτόμαστε, να φανταζόμαστε, πώς πρέπει να πάμε για να οικοδομήσουμε μια αλλαγή, που να είναι πραγματική κι όχι μόνο αλλαγή ονόματος, ή χρώματος.

Αυτά είναι αυτά που θέλαμε να μοιραστούμε μαζί σας, σύντροφοι και συντρόφισσες, αδερφοί και αδερφές.

Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές Εξεγερμένος Υποδιοικητής Γκαλεάνο

No hay comentarios »

No hay comentarios todavía.

RSS para comentarios de este artículo.

Deja un comentario