Η τέχνη που δεν φαίνεται, ούτε ακούγεται
(Σημείωση: τα παρακάτω είναι οι σημειώσεις του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές για την ανακοίνωση στο κλείσιμο της ζαπατιστικής συμμετοχής στο CompArte, στο καρακόλ του Οβεντίκ, στις 29 Ιούλη 2016. Η απειλή της βροχής και η έλλειψη χρόνου δεν επέτρεψε στον σύντροφο να αναπτύξει περισσότερο κάποια σημεία, ενώ παρέλειψε άλλα. Στη συνέχεια παρατίθεται η εκδοχή που θα ήταν τα ζαπατιστικά μας λόγια με τη φωνή του.)
ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΣ ΖΑΠΑΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ
ΜΕΞΙΚΟ
29 Ιούλη 2016.
Καλλιτέχν(ιδ)ες του Μεξικού και του κόσμου,
Συντρόφισσες και σύντροφοι της Εθνικής και Διεθνούς Έκτης,
Αδερφές, αδερφοί και αδερφόες,
Για εμάς, τις και τους Ζαπατίστας, η τέχνη σπουδάζεται δημιουργώντας πολλές φαντασίες, διαβάζοντας το βλέμμα, μελετώντας την ακοή, κάνοντας πράξη.
Με την πρακτική, δηλαδή κάνοντάς το, θα φανεί το αποτέλεσμα της επιστήμης και της τέχνης της φαντασίας, της δημιουργικότητας.
Υπάρχει επιστήμη και τέχνη που χρειάζονται κατεπειγόντως, το πώς να φανταστούμε κάτι για να το κάνουμε.
Υπάρχει επιστήμη και τέχνη που μπορούν να είναι μεσοπρόθεσμες.
Και υπάρχει επιστήμη και τέχνη μακροπρόθεσμες που θα βελτιωθούν στην πορεία του χρόνου.
Για παράδειγμα: ποιο μικρό πράγμα θα μπορούσε να γίνει ως προς το πώς θα έπρεπε να είναι ένας νέος κόσμος.
Γι’ αυτό χρειάζεται να χωθεί κάποιος βαθιά στην επιστήμη και στην τέχνη της φαντασίας, της ακοής και της δημιουργικότητας, της υπομονής, της προσοχής, του πώς κάτι μπορεί να δημιουργηθεί και τόσα άλλα πράγματα που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη.
Γιατί αυτό που θέλουμε, αυτό που σκεφτόμαστε, είναι ένας νέος κόσμος, ένα νέο σύστημα. Όχι αντιγραφή αυτού που ήδη υπάρχει ή να βάλουμε κάτι ακόμη σε αυτό που ήδη υπάρχει.
Αυτό είναι το πρόβλημα για το οποίο μιλάμε· γιατί δεν υπάρχει βιβλίο, εγχειρίδιο που να μας λέει το πώς. Αυτό το βιβλίο ή εγχειρίδιο ακόμη δεν έχει γραφτεί, είναι ακόμη στα μυαλά με τη φαντασία, στα πρόθυμα μάτια που καραδοκούν για κάτι νέο που είναι απαραίτητο να ειδωθεί, στα αυτιά που αφουγκράζονται να πιάσουν το νέο που είναι αναγκαίο.
Απαιτείτε πολλή σοφία και διάνοια, καλή ερμηνεία πολλών λόγων, σκέψεων.
Έτσι το λέμε, γιατί έτσι ήταν και έτσι θα συνεχίσει η βελτίωση της αυτονομίας μας.
Χτίστηκε από χιλιάδες γυναίκες και άντρες Ζαπατίστας, με επιστήμη και τέχνη, που πλέον είναι ορατή στις πέντε ζώνες των καρακόλ.
Η τέχνη που σας παρουσιάζουμε οι συντρόφισσες και σύντροφοί μας, γεννήθηκε στο μυαλό και βγήκε από τη σκέψη τους, αυτοί και αυτές αποφάσισαν πώς θα τις παρουσιάσουν, σχετικά με το πώς έχουν δουλέψει ως Ζαπατίστας και ως αυτόνομοι/ες, με την αντίσταση και το εξεγερσιακό τους είναι.
Όλο ήταν μια αλυσίδα τέχνης: η σκέψη για το τι θα παρουσίαζαν, αν θα ήταν χορός, τραγούδι, ποίηση, γλυπτική, θέατρο, κεραμική. Ύστερα τα λόγια, οι ιδέες για το πώς θα έκαναν τις κινήσεις, ύστερα από πού θα έβγαζαν τη δαπάνη για τις συναντήσεις τους, για τις πρόβες, γιατί είναι συλλογικότητες από τις κοινότητες, την περιοχή, το δήμο και τη ζώνη.
Υπήρξαν τρεις διαλογές: τα χωριά συναντήθηκαν σε περιοχές, κι εκεί έγινε η πρώτη διαλογή· έπειτα οι περιοχές συναντήθηκαν ως αυτόνομοι δήμοι για τη δεύτερη διαλογή· έπειτα οι δήμοι συναντήθηκαν σε ζώνες και εκεί ήταν η τελευταία διαλογή.
Πήρε μήνες για τις προετοιμασίες τους.
Για τις κοινότητες των χιλιάδων γυναικών και αντρών Ζαπατίστας ήταν μια επιβεβαίωση αυτού που είμαστε, αλλά πια όχι με άλλο τρόπο, όχι με συζήτηση και μπλα μπλά, αλλά με την τεχνική της Τέχνης· αυτή έδωσε την ώθηση σε παιδιά, νέ@ς, πατεράδες και μανάδες, ηλικιωμέν@ς.
Αυτό που επιβεβαίωσαν οι συντρόφισσες και σύντροφοι με καλλιτεχνική μορφή, με τη μορφή στην τέχνη, ήταν η αντίστασή τους, η εξεγερσιακότητά τους, η αυτόνομη διακυβέρνησή τους με τα Συμβούλια Καλής Διακυβέρνησης, με τους MAREZ (Αυτόνομοι Εξεγερμένοι Ζαπατιστικοί Δήμοι), τις τοπικές διοικήσεις τους (επιτρόπους και υπεύθυνους/ες), το αυτόνομο σύστημα υγείας, το αυτόνομο σύστημα εκπαίδευσης, τα αυτόνομα ραδιόφωνα, οι εφτά αρχές για τη διοίκηση υπακούοντας στο νέο αυτόνομο σύστημα διακυβέρνησης, τη δημοκρατία ως λαοί, τη δικαιοσύνη, την ελευθερία τους.
Την υπεράσπιση της μάνας γης και τη συλλογική δουλειά στη μάνα γη. Με όλα αυτά θα γεννηθούν νέες γενιές νέων, για το μέλλον των Ζαπατίστας.
Αυτό που σας παρουσιάσαμε, συντρόφισσες και σύντροφοι της Εθνικής και Διεθνούς Έκτης, αδελφές και αδελφοί του Μεξικού και του κόσμου, ήταν ένα μικρό κομμάτι των συντρόφων/ισσών που θα συμμετείχαν. Κάποια μέρα θα σας τα παρουσιάσουμε, αλλά θα φτάσει ο χρόνος, γιατί αν έρθουμε όλες και όλοι θα πάρει πάνω από τον τρέχοντα μήνα, έτσι θα υπάρξει τέχνη και επιστήμη για το πώς θα κάνουμε την παρουσίαση μια μέρα. Γιατί το πιο όμορφο στις τέχνες είναι η συλλογική στήριξη.
-*-
Συντρόφισσες και σύντροφοι της Εθνικής και Διεθνούς Έκτης,
Αδερφές και αδερφοί του Μεξικού και του κόσμου,
Η καταιγίδα και η Λερναία Ύδρα του τέρατος του καπιταλισμού θέλει να μας εμποδίσει να βλεπόμαστε, αλλά κάνουμε μεγάλη προσπάθεια που τώρα είμαστε εδώ και βλεπόμαστε.
Θέλουν να σας δείξουν πολλές τέχνες οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι των χιλιάδων από τις βάσεις στήριξης του Εθνικοαπελευθερωτικού Ζαπατιστικού Στρατού.
Για την ώρα είδατε ένα κομμάτι και στα άλλα καρακόλ θα δούνε άλλα. Γιατί είχαν επιλεγεί πάνω από δύο χιλιάδες καλλιτέχνες, κι ακόμη περισσότεροι όσοι δεν πέρασαν· αλλά δεν είναι ότι δεν πέρασαν, αλλά ότι δεν υπήρχε δυνατότητα κάλυψης της δαπάνης χιλιάδων συντροφισσών και συντρόφων καλλιτεχν(ιδ)ών).
Οι συντρόφισσες και σύντροφοί μας καλλιτέχν(ιδ)ες, δεν είναι καλλιτέχν(ιδ)ες επαγγελματίες, αλλά το επάγγελμά τους είναι και ονομάζεται «Ολολόγοι» γιατί είναι ξυλουργοί, εργάτες, μαγαζάτορες/ισσες, καλλιεργούν τη γη, είναι ομιλητές, ομιλήτριες, στρατευμένοι, στρατευμένες, αντάρτες και αντάρτισσες, αυτόνομες διοικήσεις, δάσκαλοι και δασκάλες στο Μικρό Ζαπατιστικό Σχολείο, υποστηριχτές της υγείας και της εκπαίδευσης, και επιπλέον δίνουν χρόνο για να είναι καλλιτέχν(ιδ)ες.
Πραγματικοί καλλιτέχν(ιδ)ες στην τέχνη οικοδόμησης ενός νέου συστήματος διακυβέρνησης, την αυτονομία, όπου η διοίκηση υπακούει και ο λαός ορίζει.
Είναι τέχνη που μπορεί να ειδωθεί, να σπουδαστεί, υπάρχει στην πράξη, μπορεί να μαθευτεί με το μοίρασμα της εμπειρίας.
Αλλά κάνουν και άλλες τέχνες οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι που δεν θα αναγνωριστούν, που δεν θα βγουν σε κανένα μέσο επικοινωνίας.
Είναι η τέχνη της αλληλεγγύης, η στήριξη στους πληθυσμούς που αγωνίζονται.
Επειδή μια άλλη επιστήμη και τέχνη που κάνουν οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι των ζαπατιστικών βάσεων στήριξης, είναι το πώς στήριξαν των αγώνα αντίστασης του κινήματος των δασκάλων.
Αυτή η επιστήμη και η τέχνη δεν έγινε αντιληπτή, αλλά ήταν μια τέχνη σαν φωλιά μελισσών, το πώς έγινε και φάνηκε πώς παραδόθηκε, δηλαδή η παράδοση της στήριξης σε τρόφιμα, αλλά υπήρξε μια τέχνη και επιστήμη πριν απ’ αυτό.
Δηλαδή:
Έγινε αντιληπτό ότι είναι απαραίτητη η στήριξη του αγώνα των δασκάλων που αντιστέκονται ενάντια στη Λερναία Ύδρα και στην καταιγίδα του καπιταλισμού όπως είχαμε πει πριν ένα χρόνο.
Ύστερα ήταν η μορφή της στήριξης που θα δίναμε· πρώτα ήταν ο λόγος με τον οποίο τους στηρίξαμε στον δίκαιο αγώνα τους.
Ύστερα το πώς θα στηρίζαμε την αντίσταση εκεί που ήταν τα μπλόκα και τα μόνιμα σημεία διαμαρτυρίας, και καταλάβαμε ότι είναι η διατροφή.
Ύστερα να δούμε πόσα μπορούμε, έπειτα να δούμε τι λένε οι συντρόφισσες και ο σύντροφοι για τη στήριξη από τα λίγα τρόφιμα που έχουμε και είναι καρπός των συλλογικών μας εργασιών.
Για παράδειγμα φάνηκε η στήριξη σε τρόφιμα, οι παραδόσεις, τα σακιά κι όλα αυτά. Αλλά δεν φάνηκε η οργάνωση τη συλλογής από χωριό σε χωριό, η διανομή του πόσο αντιστοιχούσε σε κάθε χωριό, ο υπολογισμός του πόσοι τόνοι θα συγκεντρώνονταν για να δούμε πώς θα τα μεταφέραμε. Ύστερα ο χρόνος, γιατί οι ειδήσεις λένε ότι δεν θα αρθούν τα σταθερά σημεία διαμαρτυρίας, ότι θα αρθούν τα μπλόκα γιατί θα τους επιτεθούν, γιατί προκαλούν μεγάλες απώλειες λένε οι πλούσιοι, και υπάρχει αυτή η πίεση, γιατί θα πήγαιναν άδικα αυτά που θα είχαμε μαζέψει αν δεν είχαμε πού να τα δώσουμε.
Έγιναν τότε συναντήσεις παντού για να βγουν συμφωνίες, γιατί όλες/οι οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι είπαν ότι είναι δίκαιο και απαραίτητο να στηριχτεί το κίνημα των δασκάλων.
Άρχισαν τότε τα μαθηματικά, λογαριασμοί τα λέμε εμείς, οι διαιρέσεις, μοίρασμα το λέμε εμείς, για το πόσο αναλογεί σε κάθε ζώνη, στους MAREZ, στις περιοχές, στις κοινότητες. Άρχισαν να σχηματίζονται επιτροπές ανά περιοχή για την περισυλλογή και επιτροπή ανά δήμο και ανά ζώνη.
Υπήρξαν κάποιες ζώνες όπου λάθεψαν οι επιτροπές, αλλά δεν λάθεψαν προς το άσχημο αλλά προς το ωραίο, γιατί έδωσαν αναφορά για δυο τόνους και την ώρα της παράδοσης φάνηκε ότι οι κοινότητες έδωσαν εφτά τόνους περισσότερους, όπως έγινε στις ζαπατιστικές βάσεις στήριξης της Βόρειας Ζώνης της Τσιάπας, του καρακόλ του Ρομπέρτο Μπάρριος. Και τότε λοιπόν χρειάστηκε η Τέχνη επίλυσης του προβλήματος, γιατί δεν υπήρχε πρόβλεψη για εννιά τόνους· υπήρχε μόνο ένα φορτηγό για τρεις τόνους.
Αυτό που είναι πραγματική τέχνη είναι η δουλειά των συντροφισσών, γιατί τους ζητήθηκε να υπολογίσουν πόσο χρόνο θα χρειάζονταν για εκατό χιλιάδες τοστάδας, πώς μπορεί να υπολογιστεί ότι είναι έτοιμα να βγουν τα σπυριά του καλαμποκιού για να γίνουν οι τοστάδας.
Λοιπόν οι συντρόφισσες είπαν την ώρα στην τάδε ημερομηνία θα είναι έτοιμες. Γιατί ξέρουν πόσες ώρες ψήνεται το καλαμπόκι και πόσες τοστάδας βγαίνουν από ένα κιλό καλαμπόκι.
Και ακόμη οι συντρόφισσες έβαλαν γεύση στις τοστάδας -φασολιού, αλατιού- γιατί ξέρουν ότι είναι για να στηρίξουν τις δασκάλες και τους δασκάλους στο μπλόκο και στην αντίσταση.
Και έτσι το έκαναν και το ολοκλήρωσαν, και πλέον δεν φαίνεται γιατί είναι στο στομάχι, ή έχει γίνει λίπασμα, γιατί πια έχουν αφοδεύσει οι συντρόφισσες δασκάλες και δάσκαλοι.
Η συλλογική εργασία, το κοινό, έκανε να κινηθούν τόσο εύκολα τα πράγματα, από ένα χέρι στο άλλο, άλλοι τα μετέφεραν με άλογο, άλλοι με τα πόδια και στην πλάτη, άλλοι με αμάξι.
Χάρη στις συλλογικές εργασίες των συντροφισσών και των συντρόφων.
Όλο ήταν ένας μαθηματικός υπολογισμός, από την αρχή μέχρι το τέλος.
Όλο αυτό είναι μια δαπάνη και το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από τις συλλογικές εργασίες των κοινοτήτων, των περιοχών, των αυτόνομων δήμων, των ζωνών. Πραγματικό αποτέλεσμα των εργασιών μας ως οργανωμένων πληθυσμών γυναικών και αντρών.
Όλο αυτό δεν θα φανεί και δεν θα γίνει γνωστό αν δεν σας το σχολιάσουμε, και είναι όλο μια προσπάθεια που έκαναν οι συντρόφισσες και σύντροφοί μας των ζαπατιστικών βάσεων στήριξης, γιατί τους θέλουμε ένα λαό που αγωνίζεται σθεναρά.
Γιατί το κάνουμε αυτό; Γιατί ξέρουμε και καταλαβαίνουμε πώς είναι να αντιστέκεσαι σε έναν αγώνα και πώς είναι να διατηρείς έναν αγώνα σε αντίσταση.
Όλο ήταν μια τέχνη της φαντασίας των ζαπατιστικών φυλών για το πώς θα έκαναν τη στήριξη, γιατί στην αντίσταση έχουν περάσει 22 χρόνια οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι, και αυτό είναι μεγάλη εμπειρία και πολύ σημαντικό για αυτή την αλληλεγγύη, είναι επίδειξη συλλογικότητας. Εμείς, οι Ζαπατίστας, έχουμε 22 χρόνια αγώνα σε αντίσταση και εξέγερση ενάντια στον καπιταλισμό, και 22 χρόνια ενός νέου συστήματος διακυβέρνησης όπου ο λαός ορίζει και η διοίκηση υπακούει.
-*-
Υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι θα έπρεπε να βγούμε για ν’ αγωνιστούμε για τους δασκάλους. Αν σκέφτονται έτσι, τότε δεν έχουν καταλάβει τίποτα. Γιατί αυτό σημαίνει ότι περιμένω κάποιον να έρθει και ν’ αγωνιστεί για μένα. Οι Ζαπατίστας δεν ζητάμε από κανέναν να έρθει και ν’ αγωνιστεί για μας. Καθένας/καθεμιά στον αγώνα του/της, και πρέπει ν’ αλληλοϋποστηριζόμαστε, χωρίς όμως να φεύγουμε ο καθένας απ’ τον αγώνα του. Όποιος/α αγωνίζεται έχει το δικαίωμα να αποφασίσει προς τα πού θα στρέψει το δρόμο του/της και με ποι@ν θα συμβαδίσει. Αν μπουν άλλοι, τότε δεν είναι υποστήριξη, είναι υποκατάσταση. Η στήριξη είναι σεβασμός και όχι καθοδήγηση ούτε διοίκηση. Έτσι όπως έχουμε καταλάβει ότι κανείς δεν θα μας δώσει να φάμε αν δεν δουλέψουμε, είναι το ίδιο. Κανείς δεν θα μας απελευθερώσει, αν όχι εμείς οι ίδιες/οι.
Έτσι, οργάνωση, λαοί του Μεξικού και του κόσμου! ας αγωνιστούμε στον κόσμο όπου ζούμε για να τον αλλάξουμε, ως εργάτ(ρι)ες, ως δάσκαλοι και δασκάλες, ως αγρότ(ρι)ες, όλες και όλοι οι εργαζόμενοι, ας μην περιμένουμε να πάει ή να έρθει κάποιος για ν’ αγωνιστεί για μας.
-*-
Η τέχνη, αδερφές και αδερφοί, συντρόφισσες και σύντροφοι, είναι τόσο σημαντική, γιατί είναι αυτή που δίνει μια εικονογράφηση ενός νέου πράγματος στη ζωή, τόσο διαφορετικού και που μπορείς να το συγκρίνεις με την εικονογράφηση στην πραγματική ζωή, που δεν ψεύδεται.
Είναι τόσο δυνατή η τέχνη, γιατί είναι ήδη μια πραγματική ζωή στις κοινότητες όπου εκείνες και εκείνοι ορίζουν και η διοίκηση υπακούει, χάρη στην τέχνη της φαντασίας και της γνώσης μετασχηματισμού σε μια νέα κοινωνία, σε μια κοινή ζωή. Δείχνει ότι είναι δυνατός άλλος τρόπος διακυβέρνησης, εντελώς διαφορετικός, και ότι είναι δυνατή μια άλλη ζωή κοινής εργασίας προς όφελος της ίδιας της κοινότητας.
Εδώ θυμάμαι τον μακαρίτη Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μάρκος, που πολλές φορές μας ρωτούσε όταν φτιάχναμε ένα σπίτι, εκεί στη ζούγκλα, με τον Διοικητή Τάτσο. Ο μακαρίτης μάς ρωτούσε: «αυτά τα δοκάρια ξέρετε σε τι χρησιμεύουν; μπορείτε να μου εξηγήσετε επιστημονικά σε τι;» και θέλαμε να απαντήσουμε, αλλά ερχόταν άλλη ερώτηση: «είναι επιστήμη ή ήθη και έθιμα»· και ο Διοικητής Τάτσο κι εγώ κοιταζόμασταν, και καθώς ο Διοικητής συντονίζει το χτίσιμο έπεφτε σ’ εκείνον ν’ απαντήσει: «έτσι το έμαθα απ’ τον πατέρα μου, κι ο πατέρας μου το έμαθε απ’ τον παππού μου, και έτσι πάει», είπε ο Διοικητής Τάτσο. Ο μακαρίτης είπε: «α! επομένως είναι από ήθη και έθιμα, δεν είναι από επιστημονική μελέτη της επιστήμης», μας είπε ο μακαρίτης. Και τότε μας εξηγούσε γιατί είναι τόσο σημαντικές οι επιστήμες και οι τέχνες. Και τώρα το βλέπουμε. Αλλά θα του έλεγα να σταματήσει να μας βιντεοσκοπεί, δηλαδή να μας γράψει ο μακαρίτης, από εκεί που βρίσκεται κάτω από τη γη, και να μας στείλει και θα το δημοσιεύσουμε όσοι είμαστε ακόμη εδώ ζωντανοί όπου είχε ζήσει εκείνος.
Έτσι συντρόφισσες και σύντροφοι, αδερφές και αδερφοί, σκεφτόμαστε, εμείς οι Ζαπατίστας, ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται η ΤΕΧΝΗ, ΟΙ ΙΘΑΓΕΝΙΚΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΣΥΝΗ, για να μπορέσουμε να κάνουμε να γεννηθεί ένας νέος κόσμος.
Έτσι συντρόφισσες και σύντροφοι καλλιτέχν(ιδ)ες της Εθνικής και Διεθνούς Έκτης, βάλτε πολλή ενέργεια στο έργο της τέχνης.
Συντροφεύουμε, αδερφές και αδερφοί του Μεξικού και του κόσμου, το όνειρο για μια τέχνη όπου ο λαός ορίζει, για το καλό και από το καλό του ίδιου του λαού.
Ευχαριστώ.
Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού.
Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές.
Μεξικό, 29 Ιούλη 2016
Τραγούδι «Οι ικανότητες των γυναικών». Στίχοι, μουσική και χορογραφία της ζαπατιστικής, νεανικής, γυναικείας και μουσικής ομάδας «Αξιοπρέπεια και Αντίσταση», ζαπατιστικές βάσεις στήριξης της ζώνης των Υψιπέδων της Τσιάπας. Όταν εμφανίστηκαν στο Οβεντίκ, στις 29 Ιούλη το απόγευμα, χάλασε ο ήχος κα ήταν κάπως στεναχωρημένες. Έτσι στις 30 Ιούλη, στο CIDECI, ο ΣουπΜόι [Σουπ, απ’ το «Υπό-» του «υποδιοικητή] ζήτησε από τους συντρόφους μουσικούς Panteón Rococó και Oscar Chávez, να κάνουν ένα διάλειμμα και να τους αφήσουμε μερικά λεπτά απ’ το χρόνο τους (Ευχαριστούμε Δον Όσκαρ, ευχαριστούμε Panteones). Οι συντρόφισσες ολοκλήρωσαν με την παρουσίαση αυτού που είχαν προετοιμάσει πέντε μήνες. Όταν τέλειωσαν έδωσαν αναφορά στον ΣουπΜόι: «Γυρίσαμε», είπαν. Ο ΣουπΜόι: «Πώς πήγε;». Εκείνες: «Νικήσαμε». Ο ΣουπΜόι δεν είπε τίποτα, αλλά σίγουρα σκεφτόταν «Κοίτα να δεις, 500 χρόνια είναι μια στιγμούλα και τίποτ’ άλλο· δεν πίστευα ότι θα μου λάχαινε ν’ ακούσω τέτοιο πράγμα». Εκείνες συνέχισαν: «Στεναχωρηθήκαμε λίγο, γιατί ο κόσμος ζητούσε κι άλλο. Φώναζαν πολύ ‘κι άλλο! κι άλλο!’, αλλά δεν ξέρουμε άλλο. Μας πήρε πολύ να φτιάξουμε αυτό το τραγούδι. Αν θέλουν άλλο πρέπει να περιμένουν άλλους έξι μήνες». ΣουπΜόι: «Και τι είπαν;» «Κατεβήκαμε γρήγορα και προστατευτήκαμε από τους συντρόφους», είπαν εκείνες και πήγαν να χορέψουν σκα με τους παντεόνες.
Χορός: «Ο χορός της συλλογικής εργασίας του Καλαμποκιού». Χορογραφία των ζαπατιστικών βάσεων στήριξης της ζώνης Υψίπεδα της Τσιάπας. Αυτή είναι η εκδοχή που παρουσίασαν στη φάση της διαλογής. Για τη συμμετοχή τους στις 29 Ιούλη στο Οβεντίκ προσέθεσαν κάποια πράγματα, όπως θα μπόρεσαν να παρατηρήσουν όσοι την παρακολούθησαν. Ίσως τα συντροφικά μέσα να έχουν βίντεο από τις 29 στο Οβεντίκ.
Ποίηση: «Όταν ο ορίζοντας βλέπει το αύριο». Σύνθεση ενός νέου ζαπατιστικής βάσης στήριξης της ζώνης Υψίπεδα της Τσιάπας. Αυτή η εκδοχή παρουσιάστηκε στη φάση της διαλογής. Όταν το έκανε πρόβα, του είπαν ότι θα υπάρχει πολύς κόσμος, αλλά να μην αγχωθεί. «Εσύ βλέπε το τετράδιο και μη σηκώσεις τα μάτια», τον συμβούλεψαν. Εκείνος είπε ότι δεν αγχωνόταν, αλλά είχε μια απορία. «Ποια;», τον ρώτησαν. «Να, δεν ξέρω αν λέγεται ‘ποίημα’ ή ‘ποίηση’». Και τότε τους αφήσαμε να λύσουν την απορία.
No hay comentarios todavía.
RSS para comentarios de este artículo.